Koolrapen. Prijs per Kilo

Koolraap was hard op weg een vergeten groente te worden, maar tegenwoordig komt dit smakelijke knolgewas weer meer in de belangstelling. En dat is terecht, want het is gezond, erg lekker en je kunt er in de keuken veel kanten mee op

Koolraap is een vrij onbekende groente. Vroeger (en dan hebben we het over vooroorlogs vroeger) was dat wel anders. Toentertijd was de koolraap bekend, zij het vooral als armeluisvoedsel. Nu is koolraap nog altijd erg betaalbaar, maar als het tegenwoordig nog bekend staat als iets zal dat eerder zijn als een vergeten groente.

Dat is zonde, want koolraap is een erg smakelijke en verrassend veelzijdige groente, zoals we hieronder uitgebreid bespreken.

1.1 Voedingswaarde

Daarnaast is koolraap ook heel gezond, met een uitstekende voedingswaarde. Het bevat bijzonder weinig calorieën – zelfs voor een groente – maar zit toch vol met een aantal belangrijke vitamines en mineralen.

1.2 Wat is het verschil tussen koolraap, knolraap en koolrabi?

De verschillen in beeld: op de voorgrond een aantal knolraapjes, en erachter een flinke koolraap.

Koolraap wordt nog wel eens verward met andere groentes, met name knolraap en koolrabi. Vooral de eerste is plantkundig gezien logisch, want koolraap is vermoedelijk ooit ontstaan als kruising tussen knolraap en kool. Toch zijn er duidelijke verschillen. Een knolraap is veel kleiner, gladder en mooi wit van onderen, en smaakt wat frisser, haast radijsachtig, terwijl koolraap zoetig is en meer weg heeft van een wortel en een ruwe, groengele of lichtbruine schil heeft. Daarnaast is koolraap een typische wintergroente, terwijl knolraapjes ook wel als meiknolletjes bekend staan.

De verwarring tussen koolraap en koolrabi is uitsluitend te verklaren aan de hand van de gelijksoortige namen, want voor de rest is het onderscheid echt helder. Het is een bovengronds groeiende, gladde (licht)groene knolvormige stengel, waar vaak nog een paar bladstelen aan zitten in plaats van wortels aan de koolraap.

1.3 Smaak

Koolraap kun je zowel rauw als gekookt eten. Rauw heeft de smaak iets aarde-achtigs; het heeft wel wat weg van die van wortel, maar dan zonder zoetige noten. Het is fris, sappig knapperig en net een tikje pittig of eigenlijk bitter.

Gekookt is het een ander verhaal. Dan is koolraap echt vrij zoetig, rijk van smaak, wellicht nog het beste te vergelijken met een zoete aardappel maar zonder de zetmeelrijke textuur; meer gewoon heel mooi zacht. (Een minder positieve typering is weeïg.)

1.4 Waar kun je koolraap kopen en waar moet je op letten?

Koolraap is niet erg algemeen, maar in de wintermaanden (ruwweg oktober tot maart) zou je deze groente toch zonder al te veel moeite moeten kunnen kopen. De meeste kans maak je bij de groenteboer of op de markt, en anders hebben veel supermarkten ook koolraap in de schappen.

Koolraap wordt nog wel eens voorgesneden verkocht, meestal gesneden in de vorm van lichtgeel gekleurde frietjes. Dat is erg gebruiksvriendelijk, want je hoeft ze enkel nog te garen.

Meestal zul je koolraap echter ongesneden aantreffen. Hoewel zo’n grote knol er afschrikwekkend uit kan zien, is hij vaak toch tamelijk eenvoudig te temmen. Daar gaan we bij het volgende punt nader op in.

Let er bij het kopen op dat de knol hard en stevig is en dat-ie droog aanvoelt. Exemplaren met beschadigde plekken kun je beter laten liggen, net als koolrapen met een rimpelige schil. Kies het liefst voor kleinere exemplaren; die hebben in de regel wat meer smaak.

2. Schoonmaken, schillen en snijden

Koolraap is niet de meest fraaie groente. Als je er niet bekend mee bent zal de grote knol er niet echt toe uitnodigen om je mes erin te zetten. Gelukkig zul je dan ook al snel merken dat het eigenlijk goed te doen is als je ermee bezig gaat.

2.1 Schillen en schoonmaken

Het is het handigste om deze groente eerst te schillen voordat je ‘m verder verwerkt. Snijd daartoe eerst het verhoute gedeelte van de bovenkant plat af en haal ook een schijfje van het kontje af, zodat de knol recht op je snijplank blijft staan. Verwijder dan de schil. Dat kan met een mes of zelfs met een stevig model dunschiller. Als je een mes gebruikt, zorg dan dat je het voorzichtig doet, bijvoorbeeld door telkens een klein beetje af te snijden. Zet niet teveel kracht, want uitschieten is anders zo gebeurd. Let op: vaak zit er nog een vezelig laagje direct onder de schil. Dat is eigenlijk oneetbaar. Schil dat ook weg, tot je bij het sappige vruchtvlees komt.

Tip: als je merkt dat het zo toch erg lastig gaat, kun je de koolraap beter eerst in plakken snijden en daar de schil vanaf snijden. Het is wat minder handig, maar succes is gegarandeerd.

Spoel daarna de knol even af onder de kraan.

2.2 Snijden

Daarna kun je de groente snijden. Het gemakkelijkste is om eerst de knol in de lengterichting te halveren. Zo heb je twee helften die stevig op een snijplank blijven liggen. Gebruik een groot, scherp mes en snijd de knol langzaam door, eventueel met een zagende beweging voor meer controle.

Snijd daarna plakken van de knol. Gebruikelijk is ongeveer 1 centimeter dikte, maar dat kan per recept verschillen. Die plakjes snijd je dan in reepjes of frietjes, die je ten slotte in blokjes kunt snijden. Op die manier heb je zo min mogelijk afval en een zo gelijkmatig gesneden resultaat.

3. Koolraap bereiden: hoe moet je koolraap klaarmaken?

Na het schillen en snijden kun je de groente verder verwerken. Het meest gebruikelijke is koken, maar bakken, in de oven bereiden, frituren en rauw serveren is ook mogelijk. We behandelen elke bereidingswijze hieronder apart, met tussendoor enkele (suggesties voor) recepten.

3.1 Koolraap koken

Koolraap moet je in weinig water met een snufje zout koken. Reken op een kooktijd van 12-15 minuten bij redelijk klein gesneden stukjes en 15-20 minuten als ze wat groter zijn. Als je ze op een vork kunt prikken zijn ze goed. Beetgaar is namelijk de beste garing. (Tenzij je er puree van wilt maken; laat het dan nog enkele minuten pruttelen.)

Gekookte koolraap is heerlijk met kaassaus, eventueel gecombineerd met wat stukjes ham. Simpel maar doeltreffend, en uitstekend te serveren als bijgerecht bij een stukje vlees.

Je kunt er echter nog meer mee. Enkele recepten:

• Recept 1: bijgerecht van koolraap, spek en ui. Dit hartige bijgerecht is vooral zo goed door de combinatie van de ietwat zoete koolraap en zoet gebakken ui. Voor vier personen. Bak 100 gram spekreepjes op laag vuur uit tot ze knapperig zijn. Snijd twee flinke uien in niet al te kleine stukjes en voeg ze toe aan het spek. Laat ze in circa 20 minuten op laag vuur zacht en mooi bruin worden. Kook intussen 600 gram in blokjes gesneden koolraap beetgaar. Voeg ten slotte de koolraap toe aan het spek-uimengsel en roer het kort door. Afmaken met zwarte peper.
• Recept 2: koolraappuree. Deze puree heeft een zachte, romige textuur en een iets zoete smaak. Bijgerecht voor vier personen. Neem 400 gram koolraap in blokjes en 500 gram aardappels, gesneden. Kook de aardappels en koolraap gaar. Dat kan in dezelfde pan, maar voor optimale controle raden we aan om het apart te koken. Combineer beiden dan in een ruime pan en stamp ze met 150 ml melk en een klontje boter tot een mooie puree. Tip: deze puree kan ook met alleen maar koolraap.
• Recept 3: koolraapstamppot. Hoofdgerecht voor vier personen. Bak 150 g spekjes op laag vuur uit. Snipper twee uien en laat die op laag vuur zacht worden in ongeveer 10-15 minuten. Kook intussen 600 g koolraap en 900 g aardappels gaar. Stamp de koolraap fijn met 150 ml melk. Voeg dan de aardappels toe, nog wat melk als dat nodig is en een flinke klont boter. Stamp de aardappel het liefst vrij grof, zodat er nog duidelijk herkenbare stukjes inzitten. Opdienen met wat zwarte peper. Serveertip: gewoon zo, of met een stukje vlees (rookworst, gehaktballen), of met wat zachtjes gestoofde stukjes appel en stroop.

3.2 Bakken of stoven

Koolraap kun je voor wat extra smaak bakken of wokken, maar om het gaar te krijgen moet je het daarna altijd ook nog even stoven. Snijd koolraap hiervoor in blokjes. Bak of wok het eerst drie tot vijf minuten op hoog vuur totdat die wat kleur hebben. Voeg dan wat water of bouillon toe en laat de groente met de deksel op de pan in vijf tot tien minuten gaar worden.

3.3 Koolraap in de oven bereiden

Je kunt deze groente prima in de oven bereiden. Een aardig voorbeeld is roosteren, of je kunt er een ovenschotel van maken.

• Recept 4: geroosterde koolraap. Bijgerecht voor vier personen. Neem 600 gram koolraap. Snijd deze in vrij grote stukken. Kook die in een kleine tien minuten zo dat ze zacht beginnen te worden, maar nog niet gaar zijn. Verwarm intussen de oven voor op 200 graden. Doe de groente in een ovenvaste schaal, giet er ruim olijfolie over en schep kort door. Rooster ze in ongeveer 40 minuten goudbruin en krokant; na een kwartiertje even kijken hoe het gaat en ook even doorscheppen. Serveren met een beetje grof zeezout.
• Recept 5: ovenschotel van koolraap. Hoofdgerecht voor vier personen. Bereid de koolraapstamppot uit recept 3 hierboven. Verwarm intussen de oven voor op 180 graden en vet een ovenvaste schaal in. Zorg dat de puree eerder te nat dan te droog is. Doe de stamppot in de schaal en bedek deze met een laagje geraspte oude kaas (ongeveer 150 gram). Gratineer dit in 20 minuten goudbruin.

3.4 Koolraap frituren

Voorgesneden koolraap wordt vaak in frietjes gesneden. Dat kun je natuurlijk ook zelf doen. Zo gesneden koolraap nodigt natuurlijk uit om er eens echt friet van te maken, en dat blijkt prima te kunnen! Zorg dat je de frietjes goed afdept voor je ze in de frituur doet en bak ze af op een olietemperatuur van 180 graden. Zo zijn ze binnen enkele minuten frituren goudbruin en knapperig. En misschien nog wel het aardigste is dat koolraapfriet uitstekend gaat met wat zout en mayonaise.

3.5 Koolraap rauw eten

Rauw is deze groente qua smaak niet op z’n best, maar je kunt het ter variatie prima eens proberen. Voeg ze bijvoorbeeld eens toe aan een gevulde salade, geschaafd of in plakjes geschild met een dunschiller.

4. Tips en variaties

• Koolraap slinkt eigenlijk niet bij het bereiden. Reken daarom op ongeveer 250 tot 300 gram gesneden koolraap per persoon voor een hoofdgerecht; voor een voor- of bijgerecht de helft.
• Je hebt weinig afval van een ongesneden koolraap. Een exemplaar van 1 kilo levert zo 750 gram gesneden en geschilde koolraap op.
• Koolraap laat zich uitstekend bewaren. Een gaaf, onbeschadigd exemplaar blijft enkele weken tot wel een maand goed op een koele, donkere plaats. Als je er al een stukje vanaf hebt gesneden kun je een rauwe knolraap met wat folie afgedekt nog enkele dagen in de groentelade van de koelkast bewaren.
• Wil je voor langere periodes koolraap bewaren, dan kun je koolraap invriezen. Eerst in frietjes of blokjes snijden. Dan kort blancheren (3-4 minuten) in water met een snufje zout. Hierna kun je de koolraap invriezen. Zo blijft het tot zes maanden goed in de vriezer. Als je het gaat uitvriezen niet eerst laten ontdooien, maar meteen van de vriezer in de hete pan, anders krijg je een erg slap resultaat (hoewel de smaak er niet noemenswaardig onder lijdt).
• Koolraap kun je zelf kweken. Je hebt dan de keuze uit diverse rassen, die overigens toch vooral qua uiterlijk verschillen. Let op dat je niet te laat oogst; als de knollen houtig en vezelig worden is dat echt zonde. Tip: het jonge loof kun je als snijmoes gebruiken.

Beoordeel
Verder